Sosna górska
Nazwa łacińska: Pinus mugo
Systematyka:
Domena – eukarionty
Królestwo – rośliny
Klad – rośliny naczyniowe, Euphyllophyta, rośliny nasienne, rośliny
nagonasienne
rząd – sosnowce
rodzina – sosnowate
rodzaj – sosna
gatunek – sosna górska
Występowanie: Sosna górska, zwana także kosodrzewiną i kosówką właściwą, występuje na obszarach górskich w pasmach górskich Europy Środkowej i Europu Południowej. Tworzy tzw. piętro kosówki, które znajduje się między piętrem regla górnego a piętrem hal. W Polsce sosna górska występuje w Tatrach, Sudetach, na Babiej Górze i w Pilsku.
Opis ogólny: Sosna górska to najczęściej krzew o masywnych, płożących się po ziemi gałęziach. Starsze drzewa mają luźne korony. Osiąga wysokość maksymalnie 3,5m. Porasta zbocza, urwiska i złomowiska skalne. Występuje w górach do wysokości 2500m n.p.m. Ma niewielkie wymagania glebowe, odpowiadają jej gleby kwaśne, zasadowe, suche, mokre, płytkie i głębokie. Jest odporna na mrozy, ale zdecydowanie woli stanowiska nasłonecznione. Jest to gatunek objęty ścisłą ochroną.
Zastosowanie: Sosna górska znajduje zastosowanie jako gatunek do zalesiania wydm i umacniania zboczy nasypów. W miejscach, gdzie rośnie, chroni glebę przed erozją i zapobiega lawinom. Jest także rośliną ozdobną, formuje się z niej żywopłoty w ogródkach. Igły sosny górskiej to źródło olejku, a w Bułgarii są składnikiem ziołowej herbatki.
Cechy morficzne: Kosodrzewina ma ciemnoszarą, lekko popękaną korę. Młode pędy są zielone, a z wiekiem zmieniają barwę na brązową. Liście sosny górskiej to szpilki, które mają 3-8cm długości i ciemnozieloną barwę. Są sztywne i błyszczące, pozostają na drzewie około 4-6 lat. Sosna górska tworzy dwa rodzaje szyszek – szyszki męskie – żółtoczerwone, o długości 10mm, oraz szyszki żeńskie – żółtozielone i purpurowe, o długości 5cm. Wewnątrz znajdują się czarne nasiona ze skrzydełkami. Roślina pyli od maja do lipca, a jej szyszki nasienne dojrzewają na wiosnę w trzecim sezonie.
Drewno: Drewno sosny górskiej ma różowawą twardziel, w której widoczne są brązowe przewody żywiczne. Jest lekkie, miękkie i łatwe w obróbce. Krzewiasta postać rośliny i rzadkie jej występowanie sprawia, że nie jest ono stosowane często.